De beschikbare weerstandscapaciteit geeft aan hoeveel middelen beschikbaar zijn om eventuele risico’s op te kunnen vangen. De volgende onderdelen maken deel uit van de beschikbare weerstandscapaciteit.

De beschikbare weerstandscapaciteit is ten opzichte van de begroting 2019 licht gestegen. Dit komt door een stijging van de algemene reserves met 0,47 miljoen euro. De toelichting op de stijging van de onbenutte belastingcapaciteit is te vinden in de paragraaf lokale heffingen.
[1]  Deze bedragen sluiten niet aan op het bedrag dat in de balans staat opgenomen onder algemene reserve. Dit wordt veroorzaakt doordat in de beschikbare weerstandscapaciteit de algemene dekkingsreserve niet meetelt. Voor meer informatie zie de nota Risicomanagement en weerstandsvermogen 2015 – 2018.

De benodigde weerstandscapaciteit is afhankelijk van de risico’s die onze gemeente loopt. Om die te kunnen bepalen, vindt regelmatig een risico-inventarisatie plaats. Hieruit zijn 56 risico’s naar voren gekomen, waarvan één niet-financieel risico (Fraude). Voor een volledig overzicht verwijzen wij naar de geheime bijlage die de raad bij deze verantwoording heeft ontvangen. In deze paragraaf geven wijop hoofdlijnen de belangrijkste uitkomsten. Voor ieder risico wordt een minimale, verwachte en maximale financiële omvang bepaald. Deze inschatting is zoveel als mogelijk bepaald op objectieve gegevens. Indien objectieve gegevens niet voorhanden zijn, wordt uitgegaan van ervaringscijfers. Naast de financiële omvang wordt ook de waarschijnlijkheid waarmee risico’s optreden bepaald. Dit percentage geeft de mate aan waarin de verwachte omvang van het risico meetelt voor de benodigde hoogte van het weerstandsvermogen. De uitkomst van deze berekening betreft de bruto benodigde weerstandscapaciteit. Nadat het effect van alle beheersmaatregelen hiervan is afgetrokken, ontstaat de netto benodigde weerstandscapaciteit. De netto benodigde weerstandscapaciteit wordt conform de nota Risicomanagement en weerstandsvermogen 2015-2018 aangepast naar de gewenste mate van zekerheid. Deze is bepaald op 90%. De gewenste mate van zekerheid komt tot uiting in de risicosimulatie die wordt uitgevoerd. Deze risicosimulatie is gebaseerd op de Monte Carlo simulatietechniek die algemeen geaccepteerd is in zowel de profit als de non-profit sector. Hierbij wordt op een computer op basis van gegevens over de individuele risico’s (minimale, verwachte en maximale omvang en waarschijnlijkheid) duizenden keren de werkelijkheid nagebootst. Dit leidt tot een grafiek waaruit is af te leiden wat de verwachte impact van de risico’s is in een willekeurig jaar. Voor deze verantwoording leidt deze exercitie tot een bedrag van 69,25 miljoen euro.

De bruto risicokaart geeft alle 56 risico’s weer. De risico’s rechtsonder zijn het meest urgent en omvangrijk. Deze risico’s zijn terug te vinden in de geheime bijlage met een overzicht alle risico’s.

De netto risicokaart geeft dezelfde 56 risico’s weer. In deze risicokaart zijn de risico’s echter anders ingedeeld, omdat het effect van de beheersmaatregelen hierin is meegenomen. Dit betekent dat er rechtsonder minder risico’s staan dan in de bruto risicokaart. Financieel gezien telt de bruto risicokaart op tot een benodigde weerstandscapaciteit van 122 miljoen euro. Het effect van alle beheersmaatregelen, oftewel het verschil tussen de bruto en netto risicokaart, is daarmee 52,75 miljoen euro (122,6 miljoen euro -/- 69,25 miljoen euro). Dit bedrag kan gezien worden als profijt van het gevoerde risicomanagement en is gedaald ten opzichte van de begroting 2019.

Ten opzichte van de begroting 2019 zijn de onderstaande risico’s gemuteerd. De mutaties bestaan uit risico’s die zijn gestegen, gedaald of vervallen. Daarnaast zorgen nieuwe risico’s voor mutaties. Hiermee wordt tevens de verandering in de benodigde weerstandscapaciteit verklaard. Het gaat hier om mutaties bij benadering, omdat de bedragen afkomstig zijn uit een simulatie.

1. Het maximale boetebedrag is gestegen naar euro 20 miljoen, was 5 miljoen euro. Hierdoor stijgt het risico.
2. Op dit moment is er geen reserve binnen het programma vastgoed voor oninbare debiteuren. Eind 2018 is er een betalingsachterstand van meer dan 30 dagen voor ruim 1 miljoen euro. In de loop van 2019 komen we met een plan hoe we hiermee in de toekomst om willen gaan en hoe we het risico kunnen verminderen.
3. De investering van de restauratie van de Domtoren kent nog een ongedekt deel a 3,77 miljoen euro. We gaan op zoek naar sponsoren en subsidies om het risico te verminderen.
4. Door onder andere indexatie verschillen, minder huur door rente verlaging, wegvallen en negatief worden van effect van taakstelling afschrijving gebouw gebonden installaties en stijging WOZ waarde (gevolgen OZB- verzekering) hebben we een lager positief saldo. De omvang hiervan is nog onbekend. In 2019 zullen we de omvang bepalen en zoeken naar oplossingen.
5. Gemeente Utrecht heeft geen reserve voor leegstand. In de kostprijsdekkende huur berekening zit (voor de risicovolle panden) wel een opslag. Zoals het rapport van Eiffel uit 2017 constateert, wordt deze risico-opslag niet gereserveerd, maar landt dit in het positief saldo van het programma Vastgoed. Het komt echter regelmatig voor dat er bij specifieke panden omstandigheden zijn waardoor in ieder geval tijdelijk geen huurinkomsten worden ontvangen. Dit effect komt tot uitdrukking in de minder behaalde baten in de jaarrekening. De nauwkeurige omvang bepalen we in 2019 en we zoeken naar oplossingen voor het risico.
6. Op dit moment is er onzekerheid over het extra benodigde budget voor TivoliVredenburg vanaf 2021.
7. Het risico is vervallen, het geschil is afgedaan.
8. Met betrekking tot straatparkeren speelde de fiscale vraag of de gemeente 21% btw is verschuldigd over de opbrengst. Twee automobilisten procedeerden over de fiscale vraag of de gemeente bij het geven van gelegenheid tot straatparkeren handelt als overheid of als btw-ondernemer. Volgens de automobilisten handelt de gemeente als btw-ondernemer. De gemeente is volgens de automobilisten btw verschuldigd en de gemeente moet geen naheffingsaanslag parkeerbelasting maar een btw-factuur uitreiken. De Hoge Raad heeft de zaak op formele gronden afgedaan. Een automobilist heeft de procedure formeel verkeerd ingestoken volgens de Hoge Raad. De andere automobilist heeft zijn procedure gestaakt. Er zijn ons geen nieuwe procedures bekend. Het risico kan dus vervallen.
9. In zijn vergadering van 23 oktober 2017 heeft het bestuur van de BghU (Belastingsamenwerking gemeenten & hoogheemraadschap Utrecht) besloten om de kostenverdeelsleutel tussen de deelnemers gelijk te houden voor de begrotingsjaren 2019 en verder. De volgende evaluatie vindt plaats in 2021.
10. Geheim.
11. We verwachten niet dat we de sponsorgelden nog binnenhalen. Het risico vervalt.