In de Utrechtse buurten en wijken werken we samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke partners aan uiteenlopende projecten. Vanaf 2019 doen we dat in de vorm van wijkopgave als opvolger van de wijkactieprogramma’s. De wijkactieprogramma's 2018 waren daarmee de laatsten die zijn gemaakt. We kijken terug op het maken van de wijkopgave 2019 en op enkele opvallende ontwikkelingen in de wijken.
Binnenstad
In de Utrechtse buurten en wijken werken we samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke partners aan uiteenlopende projecten. Vanaf 2019 doen we dat in de vorm van wijkopgave als opvolger van de wijkactieprogramma’s. De wijkactieprogramma's 2018 waren daarmee de laatsten die zijn gemaakt. We kijken hieronder terug op het maken van de wijkopgave 2019 en op enkele opvallende ontwikkelingen in de wijk Binnenstad.Binnenstad bestaat uit de buurten Oude Binnenstad, Hooch Boulandt, Vaartse Buurt en Stationsgebied.
Wijkopgave Binnenstad
In 2018 startten we met het opstellen van de ‘wijkopgave Binnenstad’. We hebben opgehaald wat ‘de mensen in de wijk’ (bewoners, ondernemers, organisaties) de belangrijkste thema’s vinden om aan te pakken in de komende jaren én benoemen bij die thema’s concrete uitvoeringsmaatregelen (projecten, acties, inzet) voor 2019 en latere jaren. Daarbij was de focus niet alleen de ‘bekende’ bewoners te benaderen, maar juist ook de mensen die we niet vanzelfsprekend tegenkomen. Dit deden we door zoveel mogelijk aan te sluiten bij bijeenkomsten in de wijk die toch al plaatsvonden. Ook trokken we enkele malen de wijk in om straatinterviews te houden met ondernemers en bewoners (onder andere in Wijk C, in de buurt van de Mariaplaats en speeltuin de Kleine Dom) en hebben we ingezet op het beter bereiken van de doelgroep van 18-34 jaar, die 50,3 % uitmaakt van de bevolking van de Binnenstad, maar zich minder vaak laat horen. Op die manier bereikten we ruim 600 mensen. Steeds was de vraag: ‘wat vindt u/je de belangrijkste thema’s om aan te pakken in de komende jaren in de Binnenstad’.
De belangrijkste thema’s uit de Wijkopgave Binnenstad zijn:
- kwaliteit van de openbare ruimte (groener, schoner en beter beheer en onderhoud).
- verkeer (verkeersveiligheid, meer fietsparkeerplekken en een autoluwe binnenstad in combinatie met alternatieve parkeeroplossingen).
- balans tussen levendigheid en leefbaarheid (kwaliteit van de woonfunctie in combinatie met ruimte voor evenementen, horeca en toerisme).
- veiligheid en handhaving (aanpak criminaliteit en overlast, betere handhaving op verkeersgedrag)
- aanpak maatschappelijke thema’s (eenzaamheid, ouderen en wonen, positie van expats en studenten)
We ronden de wijkopgave Binnenstad in de eerste helft van 2019 af met maatregelen voor 2019 en 2020, daar waar mogelijk per buurt benoemt. Het is een dynamisch instrument; we willen jaarlijks de maatregelen actualiseren en houden daarbij rekening met veranderingen in de wijk en de buurten. We experimenteren met steeds andere vormen van participatie om te kijken wat het beste werkt. De opbrengst van de wijkopgave gebruiken we ook als input bij het proces voor de omgevingsvisie Binnenstad.
Bewonersinitiatief: Anna Maria van Schurmanhofje
In de zomer van 2018 is het verwaarloosde straatje tussen Keukenstraat en Magdalenastraat veranderd in een fraai hofje, vernoemd naar Anna Maria van Schurman, de eerste vrouwelijke student van Utrecht, Nederland en Europa. Graffiti is verwijderd, muren gestuct, plantenbakken gemetseld, groen aangeplant, verlichting vernieuwt. Een geslaagd initiatief van buurtbewoners met als resultaat een fraai hofje én meer onderling contact en samenhang in de buurt.
Uitgifte Oudegracht 245 (voormalig poppodium Tivoli)
In het voorjaar van 2018 startte de selectieprocedure om een koper te vinden voor Oudegracht 245. In het najaar leidde dit proces tot de selectie van de ontwikkelaar van het complex. Bij dit tenderproces hebben we ervaring opgedaan met het direct betrekken van omwonenden in een tender. Een positieve ervaring in het kader van nieuwe participatievormen.
Herinrichting van Catharijnesingel Zuid
Leidsche Rijn
In de Utrechtse buurten werken we samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke partners aan uiteenlopende projecten. Vanaf 2019 doen we dat in de vorm van wijkopgave als opvolger van de wijkactieprogramma’s. De wijkactieprogramma’s 2018 waren daarmee de laatsten die zijn gemaakt. We kijken hieronder terug op het maken van de wijkopgave 2019 en op enkele opvallende ontwikkelingen in Leidsche Rijn. Leidsche Rijn bestaat uit de buurten Terwijde, Parkwijk, Het Zand, Grauwaart, Hoge Weide, Leidsche Rijn Centrum, Leeuwesteyn, Rijnvliet, Groenewoud, Langerak, Papendorp en De Weteringen.
Leidsche Rijn maken we samen
Het netwerk 'Leidsche Rijn maken we samen' betrekt wijkbewoners op een nieuwe manier om mee te denken en te participeren. Samen vulden ze in 2018 de nieuwe wijkopgaven voor Leidsche Rijn in, die zijn vertaald naar zeven thema’s, met ambities, projecten en activiteiten.
In 2018 richtte de kerngroep, die bestaat uit actieve bewoners, medewerkers en wijkprofessionals, het platform www.leidscherijnmakenwesamen.nl op. Bewoners kunnen meedenken én doen en hun eigen projecten uitlichten. Ook wij kunnen onze projecten delen. Het enthousiasmeren van deze mensen en onderhouden van het platform bleek een lastige klus, maar er zijn vorderingen. Het platform is gevuld, de kernboodschap en verschillende teksten op de site zijn verbeterd en actuele thema’s en projecten hebben online een plek gekregen. Ook is de structuur van de website aangepast.
Tegelijkertijd initieerde de kerngroep afgelopen jaar de eerste editie van de BuurtBeursvloer. Dit voorziet in een duidelijke behoefte. Vijftig lokale initiatieven, ondernemers en bewoners werden hier matches. Tientallen lokale samenwerkingen zagen het licht.
Projecten waar we trots op kunnen zijn
Leidsche Rijn bestond in 2018 20 jaar: reden voor een groot feest. In het gehele stadsdeel werden allerlei mooie activiteiten georganiseerd voor jong en oud, zes maanden lang. Op 16 mei 2018 was het extra feest, toen Leidsche Rijn Centrum officieel werd geopend. Het merendeel van de bewoners van Leidsche Rijn is enthousiast. Voor het wijkbureau is Leidsche Rijn Centrum een extra bijzondere locatie. Dit is namelijk ook de plek waar hard wordt gewerkt aan de bouw van de bibliotheek en het nieuwe wijkbureau.
En dan was er ook nog dit…
… We namen een definitief besluit over de bouw van de parkeergarage in Leidsche Rijn Centrum
… Voor de tijdelijke speelvoorziening bij Leidsche Rijn Centrum maakten we samen met jongeren een plan dat in 2019 wordt uitgevoerd.
… Eind oktober is de vestiging van 'Indekerngezond' in het kernwinkelgebied geopend: het eerste wijkproject in Nederland dat volledig uitgaat van Positieve Gezondheid.
… De aanbesteding voor de herontwikkeling van monumentale boerderij Rood Noot is bijna afgerond.
… De hoofdstructuur in de wijk is nagenoeg klaar met onder andere een gloednieuw busstation, extra spoor tussen Leidsche Rijn en Utrecht Centraal en fietsroute langs het Amsterdam-Rijnkanaal.
Projecten waarvan we kunnen leren
Extra activiteiten door, met en voor jongeren is een belangrijk speerpunt voor Leidsche Rijn. Het betrekken van jongeren is helaas soms lastig. Zo ging het initiatief van jongeren voor een oud- en nieuwfeest in Azotod De Meern op het allerlaatste moment niet door, onder andere vanwege te weinig aanmeldingen. De leerpunten? Eerder betrekken van een grotere groep jongeren, sneller duidelijkheid over budget en vergunningen en professionals die jongeren scherper kunnen begeleiden. Gelukkig was er ook een ander jongerenproject in 2018 dat wel succesvol was: Project DURF! Studenten van de Hogeschool Utrecht organiseren samen met jongeren activiteiten én onderzoeken hoe jongeren betrokken kunnen worden. Wij werken hiervoor samen met de Hogeschool
In 2018 starten we ook extra onderzoek naar de voor- en nadelen van een bussluis aan het einde van de Jazzsingel. Er is veelvuldig contact geweest met bewoners. De meningen zijn verdeeld. Punt van aandacht is het sluipverkeer bij afsluiting van de straat. Het extra onderzoek richt zich daarop. Dit heeft tot vertraging van het project geleid. In het voorjaar van 2019 nemen we een verkeersbesluit, organiseren we een bewonersavond en bereiden we de uitvoering voor.
Noordoost
In de Utrechtse buurten en wijken werken we samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke partners aan uiteenlopende projecten. Vanaf 2019 doen we dat in de vorm van wijkopgave als opvolger van de wijkactieprogramma’s. De wijkactieprogramma’s 2018 waren daarmee de laatsten die zijn gemaakt. We kijken hieronder terug op het maken van de wijkopgave 2019 en op enkele opvallende ontwikkelingen in Noordoost. Noordoost bestaat uit de buurten Vogelenbuurt; Tuinwijk; Lauwerecht; Staatsliedenbuurt; Tuindorp; Tuindorp-Oost; Voordorp; Huizingalaan e.o; Zeeheldenbuurt en Wittevrouwen.
Herinrichting Eykmanlaan
Rondom de Eykmanlaan vinden verschillende ontwikkelingen plaats zoals de verbouwing van winkelcentrum De Gaard, waardoor de behoefte toeneemt aan een veilige, makkelijk oversteekbare weg met een aantrekkelijke leefomgeving. De werkzaamheden die in 2018 startten zijn naar verwachting in maart 2019 afgerond. De laan krijgt nieuw asfalt, meer groen en veiligere oversteekplaatsen. Het eerste gedeelte, vanaf het Eykmanplein tot aan winkelcentrum de Gaard, en het middendeel bij de Gaard en de Kapteynlaan, zijn afgerond. Het laatste stuk vanaf de Gaard tot aan het Gerrit Rietveldcollege is nu aan de beurt.
Hulp bij vervoer over kleine afstanden
Bewoners hebben behoefte aan hulp bij vervoer over kleine afstanden. In 2018 kwam daarom de Buurt Mobiel naar Noordoost, een initiatief van vrijwilligers die laagdrempelig elektrisch vervoer faciliteren in Tuindorp, Tuindorp-Oost, Voordorp en de wooncomplexen Nieuw Bleyenburg en Het Hoefijzer. Bewoners die zelf niet mobiel zijn, kunnen de Buurt Mobiel bellen die van deur tot deur rijdt zonder vaste haltes. De Buurtmobiel is mede mogelijk gemaakt door het initiatievenfonds.
Groene Kop
In samenhang met de herontwikkeling van zorgcentrum Tuindorp-Oost is een plan ontwikkeld voor een aaneengesloten park met veel water, een moeras, vlonders, een nieuw pad en een jongerenontmoetingsplaats. Het is bedoeld voor omwonenden en voor de leerlingen van het Gerrit Rietveld College. We hebben de aanleg van het park afgerond in 2018 en het is geopend door wethouder Geldof en de wijkraad. De 2e fase van het plan zal in samenhang gebeuren met de plannen van Careyn. Dit levert eveneens een mooie groene openbare ruimte op.
Groene Kop struinpad
Wijkopgave 2018 en verder.
In februari 2019 presenteren we de Wijkopgave Noordoost. Hier in staan de belangrijkste opgaven per buurt en de wijk. Hiervoor zijn de resultaten van de Bewonersenquête 2017 uitgesplitst op buurtniveau. Daarna gingen we op diverse plekken in de wijk in gesprek met bewoners over hun beeld van hun omgeving. Van de studentenflats aan de Van Lieflandtlaan tot Eethuis De Helden. Zo hebben we jong en oud gesproken. Een afvaardiging van Wijkraad Noordoost heeft tijdens het proces van het opstellen van de Wijkopgave gefungeerd als klankbord. In een brede bijeenkomst, ‘De Buurtenparade’ in november, stelden we met bewoners de belangrijkste gedeelde punten op. Deze komen in de Wijkopgave.
Noordwest
In de Utrechtse buurten en wijken werken we samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke partners aan uiteenlopende projecten. Vanaf 2019 doen we dat in de vorm van wijkopgave als opvolger van de wijkactieprogramma’s. De wijkactieprogramma’s 2018 waren daarmee de laatsten die zijn gemaakt. We kijken hieronder terug op het maken van de wijkopgave 2019 en op enkele opvallende ontwikkelingen in Noordwest. Noordwest bestaat uit de buurten Pijlsweerd, Ondiep en Zuilen.
Terugblik maken wijkopgaven
In Noordwest hebben we het afgelopen jaar wat betreft de vernieuwende participatievormen en het bereik van brede groepen bewoners behoorlijk wat bereikt in het proces van de wijkopgave. Door de wijk in te trekken, bewoners op een buurtbingo aan te spreken en digitale werkvormen in te zetten, ontstond er een positieve dynamiek en een lange lijst met grotere en kleinere wensen. H In het dynamische proces waar de wijkopgaven onderdeel van zijn, kijken we de komende tijd samen met betrokken bewoners en organisaties in Noordwest hoe de opgehaalde ideeën een plek kunnen krijgen of hoe partijen in de samenleving zelf aan de slag kunnen met de aangedragen ideeën.
Integrale aanpak Amsterdamsestraatweg
Op de Amsterdamsestraatweg zijn we op de goede weg, we zijn er echter nog niet. Dat bleek uit de ‘Straatwegmeter’, die we in 2018 opstelde, om te bepalen in hoeverre de Ontwikkelstrategie Amsterdamsestraatweg 2014-2017 goed is uitgevoerd. Hier kwam een uitvoeringsprogramma uit voort. Er is komende jaren budget voor het uitvoeringsprogramma en voor de herinrichting van de Amsterdamsestraatweg. Voor de ontwikkeling van een economische toekomstvisie hebben we in 2018 een analyse van vraag en aanbod gedaan. We voerden werkzaamheden rond veiligheid uit conform de gebiedsgerichte aanpak van de Amsterdamsestraatweg uit het ‘Plan van Aanpak 2018 Veiligheid, Vergunningen, Toezicht en Handhaving’. Het bouwen van een sterk netwerk van betrokkenen bij de Straatweg hebben we in 2018 voortgezet. We organiseerden twee Straatmakersborrels, één in het voorjaar in samenwerking met de ondernemersvereniging en één in het najaar in samenwerking met het Napoleonoverleg. De ene was qua opkomst succesvoller dan de andere; hiervan willen we leren voor 2019. In onze communicatie hebben we onze strategie in tekst en beeld doorgezet: proactief, zo transparant mogelijk zelf content genereren.
Welzijn op Recept
Vanuit het samenwerkingsverband Gezonde Wijkalliantie Noordwest is in het voorjaar 2018 gestart met Welzijn op Recept; het door de huisarts ‘warm’ doorverwijzen van bewoners naar een welzijnsactiviteit. Deze bewoners worden één-op-één begeleid door de sociaal makelaar. Huisarts en sociaal makelaar koppelen aan elkaar terug. In september is dat uitgebreid naar Bewegen op recept, waarbij de huisarts via een recept ‘warm’ doorverwijst naar de beweegmakelaar. De resultaten zijn bijzonder positief; 58 mensen zijn met succes begeleid naar een welzijnsactiviteit en achttien mensen zijn gaan bewegen via dit traject. Het gaat om mensen met grote gezondheidsachterstanden, waarvan de schatting is dat ongeveer de helft van de mensen tevens eenzaam is. Welzijn op recept is dan ook één van de pijlers van het plan vanaanpak eenzaamheid Utrecht: routes uit eenzaamheid. Deelnemende huisartsen, buurtteams, sociaal makelaar en beweegmakelaar zijn erg enthousiast over de samenwerking: het project is in hele korte tijd in gezamenlijkheid opgezet, door toepassing van de leidende principes, die een jaar geleden gezamenlijk zijn vastgesteld binnen de Gezonde Wijkalliantie, en dat loont!
Sportpark Zuilen
Afgelopen jaar werkten we in samenspraak met belanghebbenden en in samenwerking met de gemeente Stichtse Vecht aan de totstandkoming van de Gebiedsvisie Sportpark Zuilense Vecht die in juni 2018 is vastgesteld. Daarna zijn we samen met Stichtse Vecht gestart met de verdere uitwerking van deze visie. Op basis van onze samenwerkingsovereenkomst.
Oost
In de Utrechtse buurten en wijken werken we samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke partners aan uiteenlopende projecten. Vanaf 2019 doen we dat in de vorm van wijkopgave als opvolger van de wijkactieprogramma’s. De wijkactieprogramma’s 2018 waren daarmee de laatsten die zijn gemaakt. We kijken hieronder terug op het maken van de wijkopgave 2019 en op enkele opvallende ontwikkelingen in Oost. Oost bestaat uit de buurten Buiten Wittevrouwen; Oudwijk, Sterrenwijk; Watervogelbuurt; Lodewijk Napoleonplantsoen; Rubenslaan en omgeving; Schildersbuurt; Abstede, Tolsteegsingel en omgeving; Wilhelminapark en omgeving; Utrecht Science Park; Rijnsweerd; Galgenwaard en Maarschalkerweerd.
Wijkopgave Oost
Als pilot-wijk betrokken we in Oost al in 2017 bewoners, ondernemers en partners bij het opstellen van de Wijkopgave Oost. In 2018 is gewerkt aan het realiseren van de opgaven. Dit resulteerde onder andere in het opstarten van de bewonersparticipatie rondom het vergroenen van de Rembrandtkade. Daarnaast gaven we gehoor aan het verzoek van bewoners om in diverse straten in Oost mobiele snelheidsmeters te plaatsen en zo hardrijden te verminderen. De Oudwijkerdwarsstraat wordt, na het grootschalig onderhoudswerk, ook verkeersveiliger en aantrekkelijker wingericht, een wens van veel bewoners. In de Oudwijkerdwarsstraat wordt hiermee de coalitieambitie om ‘werk-met-werk’ te maken in praktijk gebracht.
Veel bewoners ondervinden last van verkeerd geparkeerde fietsen in woonstraten. Op initiatief van bewoners zijn in Oost weer op diverse plekken extra fietsparkeerplekken gerealiseerd. Bijvoorbeeld door een autoparkeerplek op te heffen zoals in de Van Limburg Stirumstraat (foto) is gebeurd. Ook bij de Stadhouderlaan is door bewonersinitiatief het aantal fietsklemmen uitgebreid. De uitvoering is betaald vanuit het Initiatievenfonds.
Samenwerking met bewoners/vrijwilligers
Verminderen woning-/autoinbraken en fietsendiefstal: voorlichting op Univerisity campus
Tijdens de introductieweek op de University campus gaven we voorlichting aan de eerstejaars studenten over het voorkomen van woninginbraak. Het was een geslaagde actie waarbij we informatieve gesprekken voerden en studenten tips kregen over het voorkomen van insluiping. Tijdens de actie zijn voetstapjes verspreid op het terrein om studenten bewust te maken van het risico van insluiping. Na afloop van de actie kregen de studenten nog een mail met daarin de besproken tips en belangrijke telefoonnummers.
Buurtaanpak Sterrenwijk
Met de buurtaanpak Sterrenwijk willen we bewoners beter betrekken/ondersteunen en te informeren door middel van maatwerk en betere onderlinge samenwerking. De buurt blijft extra aandacht vragen van alle partners. In september vond het lang gewenste buurtfeest plaats. Het was een hele leuke dag waar nog altijd vol trots over gesproken wordt. Het feest werd georganiseerd door een diverse vertegenwoordiging van de bewoners, ondersteund door de sociaal makelaars en met een bijdrage van Portaal, Bo-Ex en het Initiatievenfonds.
Overvecht
In de Utrechtse buurten en wijken werken we samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke partners aan uiteenlopende projecten. Vanaf 2019 doen we dat in de vorm van wijkopgave als opvolger van de wijkactieprogramma’s. De wijkactieprogramma’s 2018 waren daarmee de laatsten die zijn gemaakt. We kijken terug op het maken van de wijkopgave, de Versnelling, 2019 en op enkele opvallende ontwikkelingen in Overvecht. Overvecht bestaat uit de buurten Zamenhofdreef, Taagdreef, Donaudreef, Neckardreef, Zambesidreef en TigrisdreefVechtzoom-Zuid, Vechtzoom-Noord, Bedrijvengebied Overvecht en Poldergebied Overvecht.
De Versnelling
In 2018 heeft de gezamenlijke inzet in de Versnelling van bewoners, ondernemers, professionele partners gezorgd voor een beweging. Krachten zijn gebundeld zodat bewoners op orde komen (regie op eigen leven hebben), meekomen en verder komen. De professionals in alle vijf pijlers van de Versnelling (Gezondheid, Veiligheid, Opvoeden en opgroeien, Werk en Ondernemerschap en Samenleven) geven aan dat de onderlinge samenwerking door de Versnellingsaanpak is verbeterd. Het nieuwe college heeft voor de periode 2018-2022 een stevige ambitie neergelegd voor Overvecht. De aanpak ‘De Versnelling’ wordt verbreed en het tempo gaat omhoog. De ontwikkelingen op sociaal, fysiek en economisch gebied worden gecombineerd tot een breed samenhangend programma Samen voor Overvecht dat begin 2019 gereed is en aan de raad wordt voorgelegd.
Bijenkorven
Het is belangrijk om isolement van bewoners aan te pakken en te voorkomen. De wijk kent een grote diversiteit aan bewoners. Verschillen in taal, cultuur en gevoelens van anonimiteit en isolement maakt dat sociale verbinding nodig is. Versterken van het sociaal makelaarschap en bijenkorven zorgen voor die verbinding. Bijenkorven zijn laagdrempelige ontmoetingsplekken voor bewoners en professionals. Waarbij gebruik gemaakt is van de aanwezige buurthuizen. Die bijenkorven zijn er op buurtniveau, dicht bij de bewoners. Op die manier kunnen bewoners en professionals elkaar ontmoeten en inspireren. Bewoners vinden er een luisterend oor en krijgen informatie waar ze weer mee verder kunnen. Voor startende ondernemers kunnen bijenkorven een plek zijn om te werken of hun netwerk uit te breiden. Er zijn nieuwe bijenkorven gerealiseerd zoals Burezina, De Dreef en Ondernemershuis Overvecht, maar ook buurthuizen zoals De Boog en De Jager hebben de functie van een bijenkorf.
Spreekuren Werk & Inkomen in de wijk
Door het spreekuur van Werk & Inkomen (W&I) te verplaatsen naar de wijk verlaag je de drempel bij hulpvragen op het gebied van werk of bijstand. Veel bewoners hebben geen werk en het aantal bijstandsontvangers is relatief hoog. Drie medewerkers van W&I houden wekelijks spreekuur op vier locaties in Overvecht. Dat zijn plekken waar ook andere activiteiten voor bewoners worden georganiseerd. We zien als resultaat dat het aantal vragen op spreekuren verdubbeld is en dat er beter samengewerkt wordt met partners in de wijk. Ook is er meer zicht vanuit collega’s W&I over wat er in de wijk leeft en welke behoeftes er leven bij inwoners en partners. Zo kunnen we beter de bewoner bereiken en verder helpen.
Ouder-babygroepen
In de Ouder-babygroepen komt een klein groepje ouders met baby’s, onder begeleiding van een pedagoog, wekelijks bij elkaar. Deelnemers maken kennis met andere ouders en ook met instanties in de wijk die kunnen helpen bij de opvoeding. Ze leren en praten samen over de ontwikkeling, opvoeding, verzorging en gezondheid van hun kind. Hierdoor voelen ze zich sterker in hun rol als opvoeder. Ook leren ze wat er allemaal in de wijk te doen is. De groepen die begeleid worden zijn divers maar hebben allemaal dezelfde droom; dat hun kind gezond en gelukkig is en blijft!
Aardgas-vrij Overvecht-Noord
Overvecht-Noord is gekozen om als eerste bestaande wijk in Utrecht aan de slag te gaan om in 2030 aardgasvrij te zijn. In deze wijk zijn de aardgasleidingen over enkele jaren aan vervanging toe. Bovendien gaan Mitros, Bo-Ex en Portaal de komende jaren veel huurwoningen in Overvecht-Noord renoveren. Daarom is nu een logisch moment om de overstap naar een andere warmtevoorziening te maken. In 2018 is er een voorbeeldwoning ingericht, waar bewoners vragen kunnen stellen en advies krijgen over het aardgasvrij maken hun huis. Verder zijn er bij bijna 300 koopwoningen en bij circa tien vve-complexen energie-adviezen opgesteld. Via de omgevingsmanager zijn intensief contacten gelegd in de wijk en is er een klankbordgroep van bewoners opgericht die regelmatig bij elkaar komt. Het is belangrijk dat de nieuwe energievoorziening betaalbaar en aantrekkelijk is voor bewoners. Dat is een groot zorgpunt voor de bewoner. Betaalbaarheid is voor de gemeente ook een belangrijk aandachtspunt. Er is subsidie vanuit het Rijk beschikbaar gesteld omdat Overvecht-Noord is aangewezen als landelijke pilot. Dit maakt de rol van Overvecht als voortrekkerswijk tot een stevige opgave.
Vleuten-De Meern
In de Utrechtse buurten en wijken werken we samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke partners aan uiteenlopende projecten. Vanaf 2019 doen we dat in de vorm van wijkopgave als opvolger van de wijkactieprogramma’s. De wijkactieprogramma’s 2018 waren daarmee de laatsten die zijn gemaakt. We kijken hieronder terug op het maken van de wijkopgave 2019 en op enkele opvallende ontwikkelingen in Vleuten De Meern Vleuten de Meern bestaat uit de buurten De Balije, De Meern, De Tol, De Woerd, Haarrijn, Haarzicht, Haarzuilens, Máximapark, Oudenrijn, Reijerscop, Rijnenburg, Veldhuizen, Vleuten, Vleuterweide, ’t Weer en Wijk Achter ’t Spoor.
Wijkopgave Vleuten De Meern
In Vleuten – De Meern is in 2017, samen met bewoners, bedrijven en (maatschappelijke) organisaties een omgevingsvisie gemaakt. In enquêtes, straatinterviews en wijkgesprekken gaven betrokkenen aan wat zij belangrijk vinden. De thema’s die bij de omgevingsvisie naar voren kwamen, zijn ook de thema’s van de wijkopgave: Groen, Ontmoeten, Veilig en toegankelijk verkeer en Woon- en werkomgeving.
Herinrichting Schoolstraat en Meerndijk
Na langdurig voorbereidingstrajecten met uitgebreide participatie is medio 2018 gestart met zowel de herinrichting van de Schoolstraat als het noordelijke deel van de Meerndijk. Op basis van voorkeuren van bewoners van de Schoolstraat is gekozen voor een model dat het dorpse karakter zoveel mogelijk behoudt. Voor de Meerndijk gingen de meeste stemmen uit naar een model waarbij fietsers meerijden op de weg. De modellen zijn verder uitgewerkt in ontwerpen en in 2018 zijn we gestart met de uitvoering over te gaan. Belangrijke punten bij beide locaties zijn dat auto’s en fietsers de ruimte delen en er geen fietsstroken komen. Op de Schoolstraat verdwijnen de aanwezige wegversmallingen, het voetpad wordt om en om aan één zijde van de weg breder, met daarin vakken met groen en bomen langs de straat. Ook op de Meerndijk worden aan beide zijden bomen geplant. De herinrichting draagt bij aan het verminderen van de snelheid van het verkeer en om het gebruik van deze route door auto’s te ontmoedigen. Op beide locaties is ook de riolering vervangen.
Extra inzet activiteiten/voorzieningen voor jongeren
In 2018 is gestart met het maken van een speelruimtescan voor de wijk. Dit is de basis voor het actualiseren, aanpassen dan wel uitbreiden van speelplekken en voorzieningen voor kinderen en jongeren. Ook startte we in samenwerking met Hogeschool Utrecht het project ‘DURF te doen!’ een studentleerbedrijf voor de Utrechtse wijken Leidsche Rijn en Vleuten De-Meern. Studenten vanuit diverse opleidingen bedenken in samenspraak met jongeren uit de wijk activiteiten op het gebied van vrijetijdsbesteding. In december is een sportevenement georganiseerd.
In De Meern zijn verschillende Jongerenontmoetingsplekken (JOP) aangepakt. Zo is de JOP aan de Castellumlaan verplaatst naar de zuidkant van de Meernbrug. Door het treffen van maatregelen bij de JOP aan de Kleermakerslaan is de overlast verminderd. De containers bij de JOP naast Azotod zijn gerenoveerd en verplaatst, er is een hekwerk geplaatst en de voetbalvoorziening is verbeterd.
Voor de doelgroep kinderen van 10 – 14 jaar is het netwerk Focus 10-14 opgericht dat werk vanuit verschillende partners samen versterkt, signalen uitwisselt, jongeren actief informeert over het aanbod in de wijk en communiceert via Instagram en Snap chat.
Woningbouw Haarzicht
In maart 2018 is het bestemmingsplan Haarzicht vastgesteld en op 26 mei gaf wethouder Kees Geldof het officiële startsein voor de realisatie van deze nieuwe buurt in Vleuten gegeven. In Haarzicht worden ruim 500 woningen, een basisschool en een locatie voor kinderopvang gebouwd. Dit wordt gerealiseerd door de Grondbank Haarzicht, een samenwerkingsverband tussen AM en Bunnik Projekten. Na een periode van bouwrijp maken is in het laatste kwartaal een begin gemaakt met de daadwerkelijke bouw van de woningen. Haarzicht wordt een duurzame buurt: de eerste buurt van Utrecht zonder gasaansluitingen en met Nul Op De Meter woningen.
West
In de Utrechtse buurten en wijken werken we samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke partners aan uiteenlopende projecten. Vanaf 2019 doen we dat in de vorm van wijkopgave als opvolger van de wijkactieprogramma’s. De wijkactieprogramma’s 2018 waren daarmee de laatsten die zijn gemaakt. We kijken hieronder terug op het maken van de wijkopgave 2019 en op enkele opvallende ontwikkelingen in West. West bestaat uit de buurtenWelgelegen, Den Hommel, Oog in Al, Halve Maan-zuid, Halve Maan-noord, Lombok-oost, Leidseweg en omgeving, Lombok-west, Laan van Nieuw Guinea, Spinozaplantsoen en omgeving, Nieuw Engeland, Thomas à Kempisplantsoen en omgeving, Schepenbuurt, Bedrijvengebieden Cartesiusweg en Lage Weide.
Project visievorming Kanaalstraat / Damstraat
Begin 2018 hebben we in het coalitieakkoord financiering opgenomen voor de uitwerking en realisatie van de buurtvisie Kanaalstraat / Damstraat, inclusief de herinrichting van beide straten. We zoeken samen met de winkeliers intensief naar mogelijkheden om te bevorderen dat meer auto’s parkeren in de parkeergarage in plaats van op straat. Daarnaast begonnen we in 2018 samen met de winkeliersvereniging aan een nieuw brancheringsplan en de ‘branding’ van het winkelgebied. Voorts is de pilot voor daghoreca gestart waarbij in overleg met een commissie van bewoners en ondernemers de eerste twee vergunningen tijdelijk en op naam zijn vergeven.
Aansluiting met de binnenstad, van Westplein naar Lombokplein
Begin 2018 zijn we gestart met de uitwerking van de Omgevingsvisie Beurskwartier en Lombokplein. Medio 2018 stelden we een aangepaste omgevingsvisiekaart vast met daarin meer ruimte voor groen, naar aanleiding van het Amendement Lombokpark.
In het kader van ‘placemaking’ steunden we een bewonersinitiatief (de wijkconnectors) voor het plaatsen van een treinwagon op het Westplein. De bedoeling is dat deze wagon buurtbewoners de kans geeft elkaar te ontmoeten.
Westelijke Stadsboulevard
Op 21 december 2017 is het plan voor de Westelijke Stadsboulevard vastgesteld. Voor de inrichting van de Majellaknoop is gekozen voor de bewonersvariant. Daardoor zullen er geen auto’s meer rijden over de Thomas à Kempisweg. In 2018 zijn we begonnen met de voorbereidingen voor de uitvoering. Onderdeel van de Westelijke Stadsboulevard is de Cartesiusweg. Waar deze het (nu verdubbelde) spoor kruist, is de onderdoorgang voor fietsers niet optimaal. Daarvoor zijn tijdelijke maatregelen genomen. In het toekomstige ontwerp wordt voor een goede fietsvoorziening gezorgd.
Buurtaanpakken
In verschillende buurten in de wijk is sprake van een stapeling van problemen (deels achter de voordeur). We zijn blij dat we steun hebben kunnen geven aan vele initiatieven in deze buurten, zoals de huiskamer voor de buurt in het Verdomhoekje, en de soos voor ouderen in de Halve Maan Noord. In de buurt Spinozaplantsoen zijn we gestart t met bewonersbetrokkenheid volgens het concept ‘buurt bestuurt’. In de buurt Lombok Oost concentreren we ons samen met bewoners en ondernemers vooral op de veiligheidsaanpak.
Wijkopgave
In West bestaan er veel woningbouwplannen. Die (omvangrijke) nieuwbouw zal aanzienlijke gevolgen hebben voor de wijk. Daarin ligt een majeure opgave. De andere opgave is vooral om de minder kansrijke bewoners in de buurten met relatief goedkope sociale huurwoningen optimaal te ondersteunen, zowel individueel via bijvoorbeeld de buurtteams, als collectief via het sociaal makelwerk.
In vele contacten die we met bewoners hebben worden deze kernopgaven onderschreven.
Zuid
In de Utrechtse buurten en wijken werken we samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke partners aan uiteenlopende projecten. Vanaf 2019 doen we dat in de vorm van wijkopgave als opvolger van de wijkactieprogramma’s. De wijkactieprogramma’s 2018 waren daarmee de laatsten die zijn gemaakt. We kijken hieronder terug op het maken van de wijkopgave 2019 en op enkele opvallende ontwikkelingen in Zuid. Zuid bestaat uit de buurten Lunetten, Hoograven, Tolsteeg, Bokkenbuurt, Rotsoord.
Wijkopgaven
De Wijkopgaven zijn de grote, overkoepelende opgaven waarvoor de wijk de komende jaren staat, weergegeven in één document. In 2018 is in Utrecht Zuid begonnen met het opstellen hiervan. We zijn begonnen met kijken naar wat we al weten. Bestaande onderzoeken (bijvoorbeeld de Omgevingsvisie in Lunetten) en gesprekken met professionals in de wijk leverden al veel informatie op. Daarnaast is er nieuwe informatie in de buurt verzameld. De Wijkraad heeft een wijkpeiling gehouden in Hoograven, Tolsteeg, Bokkenbuurt en Rotsoord. Het Wijkbureau heeft een enquête gehouden en er is een WijkDataWijkdoen-sessie georganiseerd rondom sociale opgaven. Deze informatie wordt gebundeld en wij verwachten de Wijkopgave in april 2019 op te leveren.
Buurtbudgetten
Met de resultaten van de Burgertop en zo’n 20 nieuwe bewoners uit Lunetten heeft het project buurtbudgetten een nieuwe start gekend. Er zijn werkgroepen geformeerd op de volgende thema’s: energie & duurzaamheid; groen; ontmoeten; PR en communicatie; schoon en veilig; levensloopbestendige buurt en inclusie. De werkgroepen formuleerden ieder op hun eigen gebied de doelstelling die ze willen realiseren. In de werkgroepen werken we samen met de bewoners. Concrete resultaten zijn de realisatie van een ijsvogelwand door de werkgroep groen en een informatieavond voor aardgasvrij Lunetten door de werkgroep energie & duurzaamheid.
Zorg voor aandachtgroepen
In Lunetten blijft er veel zorg nodig voor aandachtsgroepen. New Dutch Connections is ingezet om asielzoekers goed te laten integreren, met de nadruk op de AMA’s (minderjarige asielzoekers met status) die in de wijk wonen. Een druk bezochte bewonersavond heeft geleid tot veel maatjes van de AMA’s in de wijk.
Groene wijk
In Zuid blijkt bij verschillende bewonersenquêtes dat bewoners het belangrijk vinden om in een groene wijk te wonen. Daarin hebben wede laatste jaren veel geïnvesteerd, denk bijvoorbeeld aan het wijkgroenplan, de vergroening van de singelstructuur en de stadsboulevard met zijn groene middenstrook. Het grote plantvak van het Tolsteegplantsoen is aangepakt evenals een aantal grotere en kleinere plantvakken in Lunetten.
Gezondheid
Het Gezondheidscentrum Hoograven aan de Rijnhuizenlaan is klaar. In Nieuw Hoograven is het aantal kinderen met overgewicht nog steeds veel hoger dan gemiddeld. De multidisciplinaire aanpak is ook in 2018 voortgezet. Onze samenwerking met de netwerken gezondheid, sport, onderwijs zijn uitgebreid.
Buurtaanpak
We benoemden drie complexen met sociale huurwoningen als buurtaanpak: de woningen en openbare ruimte aan de Huize de Geerlaan zijn in 2015/2016 opgeknapt. In 2018 investeerden we extra vanuit Veiligheid en JOU om contacten met kwetsbare jongeren en hun ouders te intensiveren. Het complex Oudegeinlaan is in 2018 deels gesloopt en startte de nieuwbouw. In de Rietveldbuurt zijn de woningen en de openbare ruimte opgeknapt en met een groot buurtfeest gevierd. Omdat deze buurt veel kwetsbare bewoners kent, zetten we de buurtaanpak voort. In 2018 startte we met het formuleren van de doelstellingen voor deze buurtaanpak die moet gaan leiden tot een buurtpact in 2019.
Vreedzame wijk
In 2018 gingen we verder met het uitbreiden van vreedzaam naar een vreedzame wijk. Dit verliep door de beperkte capaciteit van de vaste partners moeizaam. De stichting vreedzaam investeerde extra, vooral in samenwerking met spelenderwijs. Door extra inzet van de stichting is er een duidelijke impuls gegeven aan de vreedzame wijk. Dat moet in 2019 door Dock worden voortgezet.
Zuidwest
In de Utrechtse buurten en wijken werken we samen met bewoners, ondernemers en maatschappelijke partners aan uiteenlopende projecten. Vanaf 2019 doen we dat in de vorm van wijkopgave als opvolger van de wijkactieprogramma’s. De wijkactieprogramma’s 2018 waren daarmee de laatsten die zijn gemaakt. We kijken hieronder terug op het maken van de wijkopgave 2019 en op enkele opvallende ontwikkelingen in Zuidwest. Zuidwest bestaat uit de buurten Kanaleneiland Noord; Kanaleneiland Zuid; Transwijk-Noord; Transwijk-Zuid; Dichterswijk; Rivierenwijk; Merwedekanaalzone; Woonboulevard en Westraven.
Armoede – Taalcampagne.
Armoede is voor Kanaleneiland & Transwijk het sociale thema en aandacht voor Taal vloeit hieruit voort. Aan de sociale wijktafel is er gekozen voor een Taalcampagne als interventiestrategie. Deze startte begin 2018 waarmee de netwerkpartners gedurende een jaar een extra impuls gaven op Taal. Concrete acties en commitment zijn beschreven in het ‘Taalakkoord Kanaleneiland-Transwijk’. Na de zomer 2018 zijn de eerste opbrengsten met elkaar gedeeld: de reguliere inzet versterkt en aangescherpt, netwerkpartners leerden elkaar (beter) kennen en werkten meer samen aan met name de preventie in de vroege ontwikkeling van het kind. Er is meer aandacht nodig voor de groep die de Nederlandse Taal niet (meer) gaat leren. Toch communicatie in andere talen? Begin 2019 sluiten we de Taalcampagne af met ieder geval een rijke opbrengst. De extra aandacht voor Taal blijft staan.
4 thema’s / onderwerpen die in de uitvoering van de Wijkopgaven 2018 in Zuidwest spelen.
- Kanaleneiland – Vasco da Gamalaan
In Kanaleneiland is de fysieke herinrichting van het woon- en winkelgebied Vasco da Gamalaan een belangrijk speerpunt geweest in 2018 (ontwikkelopgave). Beschikbare budgetten zijn hiertoe echter ontoereikend. Vanuit bewoners en winkeliers is er een langgekoesterde wens om het gebied integraal op te knappen. Onveilige verkeerssituaties, vervuiling en overlast zijn problemen die concreet spelen. Inmiddels is er breed commitment ontstaan om dit aan te pakken. Er zijn verschillende brede overleggen geweest en we werken met bewoners/VVE, eigenaar winkelcentrum, en politie samen aan het fysieke beheer. Een verdere integrale aanpak van het gebied staat in 2019 voor ogen.
- Dichterswijk – Sociale gebiedsontwikkeling
Door het verbinden van belangen en talenten wordt het gemeenschapsgevoel versterkt en ontstaat sociale samenhang. De ABCD aanpak is hierbij leidraad. In Dichterswijk zijn straatambassadeurs gekomen. Dat versterkte het netwerk in de wijk. De Pomp aan de Croeselaan, restaurant met maatschappelijke functie, opent in het voorjaar 2019. Door jeugdoverlast en brandstichting hebben we the Yard moeten sluiten. De herinrichting Hefbrugpark en verdere uitvoering van het Ringpark staan in de planning. Vanuit de buurt is de wens om een gezamenlijke visie op te stellen. We brengen de ontwikkelingen in en om de Dichterswijk op het gebied van infrastructuur en wijkvoorzieningen nader in beeld.
- Rivierenwijk - Transwijk
In Rivierenwijk nemen bewoners een actieve rol om elkaar in het samenleven te steunen. Waarbij de reikwijdte de eigen buurt is. Deze betrokkenheid bij de buurt blijkt uit initiatieven als het Bewonersbod en het Buurtfonds. Samen met partners faciliteren we dit proces. De ontwikkelingen rondom de Merwede Kanaalzone geven in Rivierenwijk en Transwijk zorgen over verkeer en parkeren, kansen voor groen en voorzieningen. Met een buurtaanpak brengen we dit in beeld.
- Transwijk Park – Food for Good
Food for Good is een grote voedseltuin (7000 m2) in park Transwijk die in 2011 is opgezet om wijkbewoners en O(GGZ) doelgroep op Kanaleneiland/Transwijk een zinvolle dagbesteding te bieden, te laten samenwerken en met elkaar te laten integreren. Inmiddels werken op de tuin allerlei soorten mensen samen. Begeleiding wordt gedaan door een klein aantal professionals met actieve burgers uit de stad/wijk. Er wordt een (tijdelijke-) grote kas / theetuin gebouwd. Eind 2018 hebben we stappen gezet voor verduurzaming van dit initiatief. In 2019 zal dit moeten leiden tot een sluitende business-case.